یکی از مهم ترین و جذاب ترین گونه های اکوسیستم ما زنبور عسل است. زنبور ها برای بهره وری و سلامت محیط زیست ما ضروری هستند. خوشبختانه، کندو همیشه سخت تلاش می کند تا بقیه اکوسیستم بقا یابد.
تنها زنبور ماده در کندو تخم‌هایی را می گذارد که باعث رشد کندو می‌شود. ملکه زنبور نقش فوق‌العاده مهمی دارد. بنابراین جای تعجب نیست که وقتی ملکه زنبور عسل می میرد، کل کلنی باید برای بازگرداندن برنامه ثابت خود تلاش کنند.
ملکه زنبور عسل همیشه سیگنال هایی شیمیایی منتشر می‌کند که از کار کردن و فعال شدن تخمدان‌های زنبور های ماده دیگر جلوگیری می کند. اما اندکی پس از مرگ او، این سیگنال‌های شیمیایی از بین می‌روند و این بدین معناست که زنبور های کارگر می‌توانند تخم بگذارند و در نتیجه آن سیستم کاملاً کنترل شده برای مدتی از بین می رود. در این زمان است که زنبور های کارگر دور هم جمع می شوند تا ملکه جدیدی بسازند.
پس از مرگ ملکه زنبور عسل دقیقا چه اتفاقی می افتد؟
به گفته EarthSky، هنگامی که یک کلنی زنبور ها، ملکه خود را از دست می دهد، زنبور های کارگر متوجه عدم وجود ماده شیمیایی تولید شده توسط او می شوند که به آن فرومون (pheromone) می گویند.
فرومون ها مواد شیمیایی ترشح شده از جانوران می باشند که برای تعاملات اجتماعی در بین حیوانات عمل می کنند. فرومون‌ها قادرند گیرندگان پیام را خارج از بدنِ تولید کنندهٔ پیام، تحریک کنند و بر رفتار آن ها تأثیر بگذارند.( منبع : سایت civilica)
در مورد زنبور ها، هنگامی که فرومون های ملکه زنبور عسل از بین می رود، کارگران فرآیند پرورش ملکه اضطراری را آغاز می کنند. آنها شروع به ساختن اتاقک های پرورش ملکه برای حدود ۱۰ تا ۲۰ لارو ماده جوان می کنند. یکی از آنها ملکه بعدی کندو خواهد بود.
نکته ای جالب در مورد انتخاب ملکه جدید
یکی از نکات جالب این است که اگر ملکه ای به طور تصادفی نمیرد و علت مرگ او کهولت سنش باشد، روند پیدا کردن ملکه جدید کمی متفاوت است. زیرا با افزایش سن ملکه، بدن او فرومون های کمتری تولید می کند. کاهش غلظت فرومون به کارگران سیگنال می‌دهد که شروع به ساخت سلول‌هایی با اندازه ملکه در کندو کنند. و اگر ملکه هنوز زنده باشد، خودش تخم های جانشینان احتمالی خود را در این سلول ها می گذارد.
ملکه نهایی چطور انتخاب می شود؟
معمولاً، این تخم‌های جانشین ملکه در لاروهای ماده بیرون می‌آیند و مانند بقیه کندو به عنوان کارگر رشد می‌کنند. با این حال، از آنجایی که آنها در داخل سلول‌های خاص و بزرگ‌تر زندگی می‌کنند ( که معمولا به صورت عمودی هستند) کارگران به این ملکه‌های احتمالی غذای خاصی به نام «ژله رویال» می‌خورانند.
این رژیم غذایی، به جای یک کارگر عقیم، یک ملکه بارور ایجاد می کند. بنابراین تمام ملکه های در حال رشد دارای تخمدان هایی کاملاً توسعه یافته مورد نیاز برای تخم گذاری و بارور شدن هستند.
هنگامی که اولین ملکه زنبور عسل احتمالی کندو ظاهر شود، ملکه های در حال رشد دیگر را می کشد تا مطمئن شود که اولین و آخرین زنبور ملکه خودش است. اگر دو ملکه همزمان ظاهر شوند، ملکه های رقیب نبردی تا سرحد مرگ خواهند داشت. در آخر آخرین زنبور ملکه باقی مانده سپس شروع به تخم گذاری می کند. پروسه از بین رفتن ملکه قدیمی تا مرحله تخمک گذاری ملکه جدید، حدود ۲۹ روز به طول می انجامد.
گاهی کندو ها موفق به پرورش یک ملکه جدید نمی شوند.
در برخی موارد، کندو به هدف پرورش یک ملکه زنبور جدید نمی رسد. متأسفانه، یک کلنی زنبور عسل بدون ملکه نمی تواند برای مدت طولانی زنده بماند. به گزارش ساینسینگ، نبود ملکه بر رفتار زنبور های کارگر تأثیر می گذارد. در نتیجه ممکن است باعث اظطراب یا پرخاشگری زنبور های کارگر شود.
زنبور های کارگر ممکن است به تخم گذاری ادامه دهند، اما چون کاملا بارور نمی شوند، همه آنها به جای زنبور کارگر، زنبور عسل نر هستند. و از آنجایی که زنبور عسل های نر هیچ غذایی جمع آوری نمی کنند یا کاری انجام نمی دهند، تعداد زنبور های مولد کاهش می یابد و این داستان تکرار می شود تا کلنی به طور کامل از بین برود. (زنبور های نری که توان تولید ملکه را دارند، در دوره ای که جوان اند خودشان غذا نمی‌خورند، بلکه زنبور های کارگر به آنها غذا می‌دهند. منبع: ویکی پدیا)
اگر کلنی ملکه پیدا نکند، کل کلنی ممکن است دچار استرس شوند و در برابر آفات یا بیماری ها آسیب پذیرتر شوند. در اینجا تنها راه یک زنبوردار برای نجات کلنی بدون ملکه این است که یک ملکه جدید از بیرون کندو معرفی کند.
برای خواندن دیگر مقالات به مجله سایت ماکی کالا مراجعه کنید.