یکی از روش های کاهش دما و خنک کردن گلخانه، استفاده از سیستم مه پاشی می‌باشد که علاوه بر تامین رطوبت مورد نیاز داخل گلخانه، موجب پایین آمدن دمای محیط نیز می‌شود. سیستم مه‌پاش را نیز می‌توان جزء سیستم های سرمایش تبخیری به حساب آورد.
اصول کار مه‌پاش ها:
در این سیستم، با استفاده از پاشش قطرات ریز آب، دمای داخل گلخانه کاهش داده می‌شود. این توزیع و پاشش قطرات ریز آب به شکلی است که به تمامی نقاط گلخانه این رطوبت می‌رسد.
سیستم های مه‌پاش در گلخانه به دو نوع میست (Mist humidifier) و فوگر (Fogger) تقسیم می‌شود. از این سیستم همچنین در مرغداری ها، رستوران ها و سوله های صنعتی جهت خنک کردن محیط استفاده می‌شود. اما در گلخانه ها علاوه بر خنک کردن، تأمین رطوبت نیز از اهداف استفاده از آن می‌باشد.
ویژگی مه‌پاش ها:
استفاده از مه‌پاش در گلخانه محدودیت هایی نیز دارد که می‌توان به ضرورت وجود قطرات آب خیلی ریز اشاره کرد. این کار مستلزم نزدیک بودن نازل های مه‌پاش به هم و داشتن فشار نسبی بالا است که هزینه های سیستم و در نهایت گلخانه را بالا می‌برد. همچنین آب ورودی به این سیستم باید به خوبی تصفیه شود تا از گرفتگی نازل ها جلوگیری شود.
چنانچه قطرات آب، حاوی مواد معدنی باشند، این مواد بر روی شاخ و برگ گیاهان جمع خواهند شد که منجر به کاهش فتوسنتز و مسمومیت ناشی از شوری در گیاه می‌شود. سیستم های مه‌پاش همچنین اگر قطرات آب بزرگ باشند، منجر به ایجاد بیماری در گیاه می‌شوند.
در بعضی از موارد، به منظور توزیع یکنواخت تر ذرات آب در محیط، پاشش نازل ها در جلوی یک سیستم ایجاد کننده جریان باد انجام می‌شود که در این موارد، نازل ها بر روی پنجره جلویی فن‌ها نصب می‌شوند.
اجزای سیستم مه پاش:
در یک سیستم مه‌پاش، آب، توسط یک پمپ فشار مثبت تحت فشار قرار گرفته و به داخل لوله های انتقال پمپ می‌شود. در انتهای مسیر لوله ها، نازل ها وجود دارند که آب تحت فشار در زمان خروج از روزنه خروجی نازل به قطرات بسیار ریز تبدیل شده و در بالای گیاه و داخل گلخانه پخش می‌گردد.
تجهیزات مورد استفاده در سیستم مه پاش شامل چه مواردی است؟
تجهیزات مورد استفاده در سیستم مه‌پاش گلخانه ای شامل نازل، پمپ، منبع آب، فیلتر و شلنگ انتقال آب می‌شوند.
۱. نازل مه پاش:
نازل های مه‌پاش در حقیقت دریچه های انتقال آب به محیط می‌باشند. این نازل ها با توجه به اندازه سوراخ انتهایی خود آب را که با فشار بالا در سیستم حرکت می‌کند، به قطرات ریز معلق در هوا یا مه تبدیل می‌کنند. یعنی با توجه به اندازه این سوراخ، اندازه قطرات معلق در هوا تعیین می‌شود.
نازل ها معمولاً در دو نوع پلاستیکی و یا فلزی (آهنی یا برنجی) تولید می‌شوند. نازل های پلاستیکی برای فشارهای کم طراحی می‌شوند. مهمترین مزیت این نازل ها نسبت به نازل های فلزی قیمت بسیار ارزان آنها می‌باشد. نازل های پلاستیکی برای محیط‌ها و سالن‌های کوچک مناسب می‌باشد. بهترین نوع نازل، نازل های از جنس استیل می‌باشند. این نوع نازل‌ها بسیار با کیفیت بوده و توانایی فشار آب زیادی را دارند.
۲. پمپ:
پمپ، وسیله مکانیکی است که برای انتقال سیال (آب) به یک ارتفاع بالاتر و یا حرکت سیال در مدارهای مختلف هیدرولیکی و سیستم های لوله کشی و به طورکلی انتقال سیال از نقطه ای به نقطه دیگر استفاده می‌شود.
پمپ ها انرژی مورد نیاز خود را اغلب از انرژی الکتریکی و به وسیله یک الکتروموتور گرفته که مجموعه آنها با هم به عنوان الکتروپمپ شناخته می‌شود. الکتروپمپ های مورد استفاده در سیستم مه‌پاش گلخانه ای اغلب از نوع پیستونی می‌باشند.
منبع: اصول مهندسی سازه‌ها و تاسیسات گلخانه‌ای، تالیف: دکتر محمدحسین سعیدی راد
