دامداری مدرن و صنعتی به چه صورت است؟ تصورات غلط راجع به آن چیست؟

آیا تا به حال به نحوه تهیه شیر فکر کرده اید؟

دامداری مدرن و صنعتی امروزه بسیار پیچیده تر از گذشته شده است. شاید اکثر ما جزو مصرف کنندگان شیر باشیم ولی کمتر کسی از نحوه تهیه آن اطلاعاتی دقیق دارد.

تصورات پیرامون شیر:

قدیمتر خریداران لبنیات که در یک شهر یا حومه آن زندگی می کنند، غالبا بر این تصور بودند که شیر هنوز از یک مزرعه خانوادگی کوچک با یک انبار قرمز رنگ و گاوهایی که بر روی تپه های سرسبز میچرند تهیه می شود. جایی که دست های مرزعه دار شیر را از گاو میدوشد و راهی یک سطل چوبی میکند.

این تصور به قدری در ذهن کاربران قوی شکل گرفته بود که در سال ۱۹۳۵ در شهر لس آنجلس یک بازرس شیر یک برنامه ابتکاری برای مزارع کنار جاده که در دیدرس بودند ترتیب داد تا ظاهری دلنشین تر داشته باشند.

این برنامه مبنی بر این بود که دامداران مزارع خود را همواره تمیز نگاه داشته، انبار های خود را رنگ آمیزی و اطراف آن را گل کاری کنند تا خدشه ای به تصورات دلنشین خریداران لبنیات در شهر ها وارد نشود.

این دیدگاه که حتی در زمان خودش نیز توهمی بیش نبود، امروزه دیگر کاملا منسوخ شده است. شیر به یک صنعت جهانی بدل شده و در مقیاسی بیش از ظرفیت طبیعت بهره برداری می شود.

زمانی تولید شیر بخشی از پروسه مزرعه داری بود. قبل از عصر لقاح مصنوعی یک گاو نر با یک گاو ماده جفت گیری میکرد و پس از ۹ ماه بارداری یک گوساله طبیعی متولد میشد. از زمان تولد تا سه ماه بعد که گوساله از شیر گرفته میشد، دامدار موظف بود تنها شیر اضافه را از گاو مادر بدوشد و از آن برای تهیه کره، پنیر و نوشیدن استفاده کند.

 صنایع لبنی:

با افزایش دامداری مدرن و صنعتی عملیات تولید شیر از حالت طبیعی گذشته خارج شد. مزرعه لبنی مدرن می تواند صدها یا حتی هزاران گاو داشته باشد.

امروزه یک گاو شیری متوسط، حدود شش تا هفت برابر بیشتر از یک قرن پیش شیر تولید می کند.

در دامداری صنعتی گاو های ماده به طور دائم باردار هستند و از آنجا که روش جفت گیری سنتی دیگر منسوخ شده، اکثر گاو های ماده توسط لقاح مصنوعی باردار شده و به روش پرورش انتخابی تولید می شوند. در همین راستا آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت و هورمون هایی برای افزایش تولید شیر ساخته شده اند.

از آنجا که گاو ها در طی این پروسه تحت فشار زیادی قرار می گیرند، پس از تقریبا سه تا چهار سال تولید، شیر آن ها رو به کاهش می گذارد و این زمانی است که آن ها برای تامین گوشت به فروش می رسند.

در دامداری مدرن و صنعتی گاو ها تمام مدت عمر خود را در محیط بسته دامداری به سر می برند و هر گاو به مدت ۳۰۵ روز در سال شیر تولید می کند.

شیر

شیر مدت هاست که هم به دلیل تولید و هم به دلیل مصرف آن مورد بحث و جدل بوده است. در دهه ۱۸۰۰ میلادی، بهداشت نامناسب در لبنیات منجر به شیوع بیماری هایی در شیر شد. دانشمند فرانسوی لوئیس پاستور در سال ۱۸۶۲ کشف کرد که با گرم کردن شیر می تواند خطر بیماری های ناشی از آن را از بین ببرد.

با این حال پاستوریزه شدن تا حدودی هنوز بحث برانگیز است. پس از پاستوریزه شدن، شیر دیگر یک کالای طبیعی مانند شیر خام محسوب نمی شود. دردهه ۱۸۹۰ یک پزشک به نام هنری کویت درهیئت پزشکان یک کمیسیون پزشکی  مقرر کرد تا امنیت شیر یک دامداری را تأیید کند.

دانه های غلات

در اواسط قرن بیستم، لبنیات دچار تحولی اساسی شد. دولت فدرال قیمت شیر درجه یک را تعیین کرد و قیمت آن به نسبت قدیم کاهش یافت. در نتیجه دامداران مجبور شدند برای جبران کاهش قیمت، محصول بیشتری تولید کنند. به دنبال آن برای تولید بیشتر، گاوها نیاز به خوردن پروتئین بیشتری داشتند.

این بدان معنی بود که دامداران دانه هایی با پروتئین بالا مانند سویا و علف هایی مانند یونجه باید خریداری می کردند. به زودی تولید غذای کافی برای نگهداری گاوها دشوار شد و دامداران به خریداران دانه غلات روی آوردند. این امر سبب شد قیمت غلات حتی از سوخت هم بالاتر برود، در حالی که شیر هنوز با همان قیمت پایین عرضه میشد و این امر موجب شد سود شیر برای دامداران به صفر برسد.

خوشبختانه با پیشرفت دامداری مدرن و صنعتی، صنایع لبنی تحت سلطه عملیات های عظیمی قرار گرفت که موجب شد شیر برای تمام خانواده ها در سراسر کشور فراهم شود.

با بالا رفتن تقاضا برای شیر، پرورش گاو های انتخابی رونق گرفت. به طوری که تا قبل از دهه ۱۹۸۰ صنعت لبنیات تحت تسلط گاوهای هلشتاین (که از دانه های غلات تغذیه میکردند) قرار گرفت.

هولشتاین و پرورش انتخابی

هولشتاین یک نژاد گاو هلندی بزرگ به رنگ سیاه و سفید است که از غلات تغذیه میکرد و به میزان بالاتری نسبت به ما بقی نژاد ها شیر تولید می کرد. همین امر سبب شد که از ژن گاو هولشتاین در لقاح مصنوعی برای تولید گاو ها با شیردهی بالا استفاده شود.

پس از مدتی، پروسه زمانبر چراندن گاو ها در محیط بیرون، جای خود را به دانه های غلات که در محیط سربسته دامداری برای گاو ها قابل تغذیه بود،داد. از این رو دانشمندان شروع به خواندن توالی کد های DNA گاو های برتر و انتخاب ژن های مورد علاقه دامداران کردند. پرورش انتخابی رونق گرفت که منجر به تولد گاوهایی با شکل خاص پا ، پستان بزرگتر، باروری بالاتر و تولید شیر فراوان تر شد.

در نتیجه اینگونه بود که دامداری مدرن و صنعتی شکل گرفت.

حقوق حیوانات

برای آن دسته از مصرف کنندگان روشن فکر، ارگانیک بودن محصولات لبنی و دامی همچنین حقوق حیوانات از بزرگترین موضوعات بشر به شمار می رفت. اکثر دامداران به گاوها به عنوان منبع درآمد خود احترام می گذارند و غالباً نسبت به آنها محبت می کنند، اما مسئله این است که رفتار های ناملایم به یک بخش جدا نشدنی از دامداری صنعتی تبدیل شده است.

گاو ها نباید تحت فشار و رفتار های خشن قرار بگیرند، زیرا ممکن است بعد از سه یا چهار سال فقط برای گوشت همبرگر مناسب باشند.

گاوها باید مجاز به چرای خارج از دامداری نیز باشند. اگر یک گوساله برای چند ماه آزاد باشد و از مادر خود شیر بخورد همانطور که طبیعت برایش در نظر داشته، گاو شادتر و گوساله نیز سالم تر خواهند بود.

اما واقعیت اقتصادی خلاف این اتفاق را رقم میزند، زیرا برای گاو درصد بالایی از تولید شیر در این دوره (دوره پس از زایمان) حاصل می شود.

برخی از دامداران هر آنچه در توان دارند انجام می دهند تا به خوبی با گاوهایشان رفتار کنند. برای مثال برای گاو ها موسیقی پخش می کنند و یا آن هارا نام گذاری میکنند. (تعدادی از تحقیقات نشان می دهد که اولویت با موسیقی کلاسیک است.)

برای خواندن دیگر مقالات به مجله سایت ماکی کالا مراجعه کنید.