اکثر مرغداران اطلاعات زیادی در مورد فرمول دانی که به طیور می‌دهند ندارند و مسئولیت اصلی شان تنها نظارت بر تمیز بودن دان و کافی بودن آن می‌باشد. این مسئله در نوع خود موضوعی مهم است و فاکتورهای متعددی بر آن موثرند.
۱. استفاده از دان تازه:
توصیه می شود که همیشه از دان تازه استفاده گردد. بهتر است دان هفته‌ای یکبار به مرغداران تحویل داده شود.
سیلوهای دان باید طرفیتی به اندازه مصرف یک هفته طیور به اضافه ۲ روز دخیره داشته باشند. سیلوهای ذخیره دان باید در بیرون سالن نصب شوند تا رانندگان تانکر حمل دان وارد سالن نشوند تا باعث استرس طیور شوند.
۲. تمیز بودن کامیون حمل دان:
در طرح مرغداری برنامه های متعددی برای پاکیزگی کامل و عاری بودن طیور از بیماری‌ها در نظر گرفته شده است. هر شخص قبل از ورود به سالن باید دوش گرفته و لباس تمیز بپوشد ولی چگونه می توان کامیون حمل دان را تا هنگام تحویل دان بطور کامل ضدعفونی کرد؟
یکی از مهمترین مشکلات مدیریت مرغداری حل همین مسئله است. برای ضد عفونی کردن چرخ ها، کامیون باید از حوضچه ضدعفونی که دارای آب به اضافه محلول ضدعفونی کننده بادوام است عبور کند.
اگر چه ضد عفونی نمودن کامل کامیون حمل دان غیر ممکن می باشد، ولی باید فوق العاده دقت شود که ضد عفونی کامیون در حد امکانات موجود به نحو احسن انجام گیرد تا عوامل بیماری به مرغداری راه نیابد.
۳. دان اولیه:
در ۶ هفته اول دوران پرورش لازم است که دان در تمام اوقات در اختیار جوجه ها قرار یگیرد. در خلال چند روز اول زندگی باید دان به آسانی در دسترس جوجه‌ها باشد و این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
معمولاً در این دوره از درب کارتن حمل جوجه‌ها به طور وارونه و یا از سینی های مشابه به عنوان دانخوری استفاده می شود، چون دانخوری های پهن و بزرگ مناسب ترین دانخوری در این شرایط می باشند. هر کدام از این دانخوری ها برای ۱۰۰ عدد جوجه کافی هستند. گاهی از شانه های حمل تخم مرغ نیز ممکن است استفاده شود. تعداد ۲ عدد شانه تخم مرغ برای ۱۰۰ جوجه کافی است.
نکته ها:
- دان اولیه باید تقریباً ۳ ساعت پس از ورود جوجه ها در تمام سطح دانخوری پاشیده شود.
- دان باید تمیز باشد، از این رو بهتر است در روزهای اول مرتباً مقادیر کم دان در داخل سینی ها ریخته شود.
- کل جوجه ها باید دان بخورند. باید مراقب بود که در مرحله شروع پرورش، کل جوجه ها دان بخورند.
- روی دانخوری ها باید نور کافی وجود داشته باشد تا جوجه های جوان بتوانند به آسانی دان مصرف کنند.
- دمای سالن باید به اندازه کافی بالا باشد تا جوجه ها برای گرم شدن به زیر مادر مصنوعی تجمع نکنند و بتوانند دان مصرف نمایند.
- دانخوری ها را در خارج از لبه چتر مادر مصنوعی قرار می دهند تا نور کافی به آنان تابیده شود و دان نیز خشک نگردد.
۴. کنترل جوجه های گرسنه:
بعضی از جوجه ها در یادگیری طرز مصرف دان دچار مشکل هستند و این امر باعث پیدایش جوجه های گرسنه می شود. به این منظور باید جوجه هایی را که ترسو به نظر می رسند کنترل کرد که چینه دانشان پر از دان باشد.
در روز اول چند ساعت پس از شروع مصرف دان باید چینه دان بزرگ و پر از دان باشد. اگر همه جوجه ها دان مصرف نمی کنند باید دقت نمود که اشکال در چیست و آنرا رفع نمود.
۵. پیشگیری از چسبندگی مقعد:
در بعضی از مجتمع های پرورش طیور و در خلال بعضی از فصول سال مدفوع جوجه ها آبکی بوده و طی چند روز اول مصرف دان به عارضه چسبندگی مقعد دچار می شوند. اغلب اوقات این مشکل را می توان بامصرف ذرت خرد شده ( گندم یا مایلو خرد شده ) به عنوان بخشی از اولین جیره غذایی حل نمود.
بهتر است که ذرت ابتدا به وسیله یک غلطک خرد شود، سپس الک گردد تا ذرات خرد شده بمانند و آرد این مجموعه حذف شود. ذرت خرد شده باید روی دان اولیه ریخته شود. هیچگاه از غذای ذرت خرد شده به تنهایی استفاده نکنید. تغذیه از ذرت خرد شده فقط برای دو روز است و برای هر ۱۰۰ عدد جوجه در مدت ۲ روز میزان ۴ و نیم کیلو گرم ذرت خرد شده لازم می شود.
برای خواندن دیگر مقالات به مجله سایت ماکی کالا مراجعه کنید.