نوک چینی:
همدیگر خواری یا کانیبالیسم در بین طیور در همه سنین وجود داشته و امری اجتناب ناپذیر است. روش‌هایی برای جلوگیری از این امر وجود دارد. معمولی ترین روش، نوک چینی طیور و جوجه هاست، ولی باید نوک چینی در سنی انجام شود که زیانی به جوجه‌ها نرسد.
نوک چینی حتی تا قبل از شروع تولید نیز می‌تواند انجام پذیرد ولی بهترین نتیجه از نوک چینی در سنین پایین بدست می‌آید.
مقصود از نوک چینی خوب انجام دو کار است:
- تا حد امکان با استرس کمی همراه باشد.
- نوک طیور طوری قطع گردد که مجدداً رشد نکند.
نوک چینی باید به دقت انجام شود و برای صحت این کار تجربه کافی لازم است. محل صحیح و دقیق قطع و داغ نمودن نوک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اغلب وقتی نوک چینی به دقت انجام نمی‌گیرد، استرس بیش از حد تولید شده و نوک جوجه زیاد یا کم قطع می‌گردد، در صورتیکه نوک جوجه کم قطع گردد، منقار مجدداً رشد کرده و بالاخره به اندازه طبیعی (یا نزدیک به اندازه طبیعی) خواهد رسید.
مزایا و معایب نوک چینی:
نوک چینی دارای محسنات و معایبی است ولی مطمئناً مزایای آن بیش از معایبش می‌باشد. همدیگر خواری در گله بصورت کشیدن پر و یا کندن پر یا نوک زدن به مخرج و یا حتی گاهی جنگیدن شروع شده و در نهایت منجر به فاجعه خواهد گردید. کم کم این موضوع به صورت عادت در می‌آید، زیرا طیور مبتلا به این معضل عادت خود را به طیور دیگر القاء نموده و خیلی زود همدیگر خواری در کل گله شایع می‌شود.
مزایا نوک چینی:
- نوک زدن به یکدیگر و کانیبالیسم کاهش مییابد.
- استرس کمتری به گله وارد می‌شود.
- باعث جلوگیری از پرکنی و همدیگر خواری در سنین اولیه می‌شود.
- راندمان غذایی به علت کاهش ریخت و پاش دان بهتر می‌شود.
- چون تعداد کمتری از طیور گله حذف خواهند شد، درصد زنده مانی افزایش خواهد یافت.
- گله یکنواخت‌تر می‌شود.
معایب نوک چینی:
- وزن جوجه‌ها برای مدت ۱ تا ۲ هفته پس از نوک چینی کاهش خواهد یافت.
- پس از نوک چینی برای مدت طولانی رشد کاهش خواهد یافت. حدود ۱۰ تا ۲۰ هفته طول می‌کشد تا با مصرف غذای تمام وقت، جوجه‌ها به وزنی مشابه وزن جوجه‌های نوک چینی نشده برسند.
- نوک چینی ممکن است باعث تأخیر در بلوغ جنسی شده، وزن بدن در هنگام بلوغ کاهش یافته و تولید تخم مرغ نیز کاهش مییابد، ولی نوک چینی هیچ تأثیری بر اندازه تخم مرغ نخواهد داشت.
نوک چینی با تیغه داغ:
برای انجام نوک چینی مناسب بر روی یک پرنده، بخشی از فک بالایی و پائینی به وسیله یک دستگاه الکتریکی قطع کننده با حرارت ۸۱۵ درجه سانتی گراد برداشته می‌شود. دستگاه اتوماتیک بوده و با فشار نوک جوجه‌ها به ماشه آن، تیغه‌ای پایین آمده و نوک جوجه را قطع می‌کند.
در نوک چینی با تیغه داغ باید دقت نمود که زبان جوجه سوزانیده نشود.
روش‌های نوک چینی:
روش‌های متعدد و سنین مختلفی برای نوک چینی مؤثر وجود دارد. در اغلب موارد سن جوجه‌ها تعیین کننده روش نوک چینی خواهد بود.
۱. نوک چینی انسدادی در سن ۶ تا ۸ روزگی:
این روش یکی از بهترین روش‌های نوک چینی طیوری است که بعداً بعنوان تخمگذار نگهدای خواهند شد . اما تأثیر آن در نژادهای مختلف لگهرون یکسان نیست. در این سن به راحتی می توان جوجه‌ها را گرفت و سرعت عمل هم خوب خواهد بود.
در این روش تمیز بودن بی نهایت اهمیت دارد، بطوریکه اغلب این روش را نوک چینی ظریف می‌نامند. تجربه نشان می‌دهد که برای انجام این روش مهارت خیلی مهم است و خیلی‌ها در انجام آن با شکست رو به رو خواهند شد. به هر حال وقتی که با این روش نوک جوجه قطع و داغ می‌گردد مجددا رشد نخواهد کرد و نوک چینی بعدی لازم نخواهد شد.
روش کار
جوجه‌ها بوسیله یک ماشین نوک چینی الکتریکی که دارای یک صفحه راهنما و یک سوراخ به قطر ۰/۴۴ سانتیمتر است نوک چینی می‌شوند. جوجه را طوری نگه می‌دارند که انگشت شست پشت سر او قرار گرفته و انگشت نشانه زیر گلویش باشد.
سپس منقار بسته را در داخل سوراخ دستگاه قرار داده و فشار ناچیزی بر گلوی جوجه وارد نموده تا زبان او به عقب بازگردد. نوک منقار با ماشه دستگاه برخورد کرده، تیغه پایین آمده و نوک جوجه بطور اتوماتیک قطع می‌شود. بین محل قطع نوک بالایی و سوراخ‌های بینی باید به اندازه ضخامت یک سکه پنج ریالی (۲ میلیمتر) فاصله وجود داشته باشد.
نوک پایین باید کمی بلندتر از نوک بالایی باشد برای این منظور هنگام قرار دادن نوک جوجه در داخل دستگاه باید سر او را مقداری بطرف پایین شیب داد. منقارهای سفت باید دقیقاً ۲ ثانیه در تماس با تیغه داغ قرار بگیرند و این کار توسط تایمر که بر روی دستگاه نوک چین نصب شده انجام می‌شود. اگر بیش از این مدت نگه داشته شوند استرس زیادی به آنها وارد می‌شود و اگر زمان کوتاه تر از این باشد منقار مجدداً رشد خواهد کرد.
در یک نوک چینی خوب باید در هر دقیقه ۱۵ جوجه نوک چینی شوند. پس از سوزاندن نوک ۳۰۰۰ جوجه، تیغه را باید تعویض کرد. مراقب باشید که هنگام نوک چینی چشم جوجه‌ها داغ نشود. این روش نوک چینی تنها در مورد جوجه‌های سنین ۶ تا ۱۰ روزه قابل اجراست.
۲. نوک چینی یک طرفه در سن ۶ تا ۸ روزگی:
در این روش نوک چینی از تیغه‌های مخصوص استفاده می‌شود. هر دو نوک آن بطور همزمان قطع و داغ می‌گردد. یک شیب ملایم سبب می‌گردد که بخش داخلی نوک بالایی و پایین کوتاه تر گردد. تیغه باید یک ثانیه در تماس با منقار قرار گیرد.
بر اساس این تئوری عدم توانایی پرنده در بستن محکم منقارش سبب می‌گردد که نتواند بر پرها نوک بزند و یا دچار همدیگر خواری گردد. این روش مورد قبول همگان نیست چون مزایای کمی نسبت به نوک چینی انسدادی دارد و در اغلب موارد منجر به تولید منقار بهم چسبیده می گردد.
۳. نوک سوزی سریع در یک روزگی:
در این روش از یک قوس الکتریکی با ولتاژ زیاد در بین دو الکترود استفاده می‌شود که باعث سوراخ کوچکی در نوک بالایی می‌گردد. در هر ساعت بیش از ۲۰۰۰ جوجه را می توان با این روش نوک سوزی کرد. چند روز بعد نوک بالایی شروع به افتادن می کند و تا ۱۰ روز بعد این عمل کامل گشته و پس از ۱۴ روز کاملاً بهبودی حاصل می‌شود.
۴. نوک سوزی جوجه ی یک روزه با تیغه داغ:
روش خاصی از نوک سوزی است که بیشتر برای جوجه‌های یک روزه و در کارخانه جوجه کشی استفاده می شود. در این روش بجای قطع نوک، جلوی نوک بالایی را توسط تیغه کند مخصوصی می‌سوزانند.
این تیغه طوری ساخته شده که یک لایه نازک از نوک بالایی را می سوزاند، به این ترتیب جوجه می تواند بدون حساسیت و به آرامی نوک زده و دان مصرف نماید.
۵. نوک چینی بین سنین ۶ تا ۱۲ هفتگی:
خیلی از روش هایی که برای طیور نژاد تخمگذار استفاده می‌شوند، نمی‌توانند تا پایان عمر از همدیگر خواری جلوگیری نمایند، در نتیجه نیاز به نوک چینی مجدد در سین ۶ تا ۱۲ هفتگی خواهد بود. نوک چینی در این مرحله موجب می‌شود تا نوک‌ها به وضعیت دائمی خود در آیند ولی استرس زیاد روی وزن آنها تأثیر می گذارد.
۶. نوک چینی در ۱۸ هفتگی:
با توجه به آنچه که قبلا گفته شد، پرندگان ممکن است ۲ هفته قبل از شروع به تولید تخم مرغ نوک چینی شوند ولی در این روش قسمت کمتری از نوک برداشته خواهد شد.
هر فک بطور جداگانه نوک چینی خواهد شد و نوک پایینی باید حداقل ۰/۳ سانتیمتر بلندتر از نوک بالایی باشد.
اگر نوک چینی قبلی بطور صحیح انجام نگرفته باشد، نوک خیلی از طیور ۸ هفته بعد از نوک چینی و یا بیشتر مجدداً رشد خواهد کرد و احتیاج به نوک چینی مجدد خواهد داشت.
نوک چینی جوجه خروس‌ها:
جوجه خروس‌هایی که برای گله مادر نگهداری می‌شوند نیز باید نوک چینی گردند، ولی روش نوک چینی آنها با آنچه تا بحال گفته شد فرق می کند و بستگی به سن آنها دارد .
اجتناب از عواقب نامطلوب نوک چینی:
هنگامیکه طیور در استرس هستند نباید نوک چینی انجام شود. باید صبر نمود تا پس از بهبود و برگشت طیور بحالت طبیعی آن را انجام داد.
علاوه بر استرس به موارد زیر نیز باید دقت کنید.
۱. ماشین‌های نوک چینی منبع آلودگی هستند.
برای جلوگیری از انتشار آلودگی پس از عمل نوک چینی باید ماشین های نوک سوزی تمیز و ضدعفونی گردند. اگر چه تیغه داغ کل میکروارگانیسم ها را می کشد، ولی مناطق دیگر دستگاه نوک چین خیلی زود آلوده می‌شوند.
حدود ۱۰ تا ۱۲ روز بعد از نوک چینی تلفات افزایش مییابد (بخصوص وقتی که نوک چینی در یک روزگی انجام شده باشد.) ارگانیزم‌هایی که در دستگاه نوک ضد عفونی نشده وجود دارند شامل سالمونلا، استافیلوکوکها، آسپرژیلوس و کلیفرم می‌باشند.
برای جلو گیری از رشد باکتری‌ها و ارگانیزم‌های دیگر بهتر است آلودگی دستگاه نوک چین را مرتبا بررسی کنیم.
۲. وسایل آبخوری ممکن است مناسب نباشند.
جوجه های تازه نوک چینی شده در هنگام نوشیدن آب از آبخوری‌های فنجانی و گاهی آبخوری‌های چکه‌ای دچار مشکل می شوند، از این رو باید آبخوری‌های مخصوص جوجه‌های کوچک را تا چند روز پس از نوک چینی نگه داشت.
۳. افزودن عمق دان در ظروف دانخوری.
این کار باعث می‌شود که هنگام دان خوردن، نوک تازه سوزانده شده پرنده به کف دانخوری برخورد ننماید. مسلماً برخورد نوک مجروح با دانخوری باعث کاهش مصرف غذا خواهد شد.
نکته‌های مهم در مورد نوک چینی:
- وقتی پرندگان در سنین بیش از ۱۰ هفتگی هستند مطمئن شوید که نوک چینی در زمان واکسیناسیون انجام نمی‌گیرد.
- بلافاصله پس از نوک چینی طیور غذا نخورند.
- پس از نوک چینی میزان آب و غذا را افزایش دهید.
- نوک چینی در زمانی از روز که هوا خنک‌تر است انجام شود.
- اگر پیش بینی می‌کنید که خونریزی زیاد خواهد بود ۲ روز قبل از نوک چینی ویتامین K به جیره بیافزایید.
- کارگران نوک چین باید به دقت آموزش ببینند. نوک چینی کار طاقت فرسایی بوده و انجام صحیح آن نیاز به دقت زیادی دارد.
- تیغه ها باید کاملا تمیز بوده و حرارت کافی داشته باشند.
- میزان نوک سوزانده شده در تمام جوجه‌ها یکسان و تیغه‌ها بطور یکنواخت داغ گردند.
برای خواندن دیگر مقالات به مجله سایت ماکی کالا مراجعه کنید.